Türkiye’nin aktif büyüklüğüne göre en büyük özel bankası olan ve 23 bine yakın çalışan sayısıyla toplam banka emekçilerinin yüzde 10’undan fazlasını oluşturan İş Bankası’nda yeni yıl zamları açıklandı. Bankacılık sektörel kârlılığının son açıklanan 2022 Eylül verilerine göre geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 403 artarak 286 milyar TL’ye ulaşarak dudak uçuklattığı sektörde, İş Bankası da bir önceki yıla göre net kârlılığını 9 milyar TL’den 38 milyar TL’ye çıkardığını açıklamıştı.
Toplu İş Sözleşmesi gereği bu ay yapılması gereken enflasyon farkı ödemelerinde, banka, zam oranını ortalama yüzde 51.28 olarak açıkladı. “Süper zam, dev zam” olarak çeşitli basın yayın organlarında övgüyle bahsedilen, diğer patronlara örnek gösterilen ücret artışına ise banka emekçileri tepkili. Görüşlerini aldığımız Patronların Ensesindeyiz Banka Emekçileri Dayanışma Ağı’ndan emekçiler zam oranları konusunda bir aldatmaca olduğu, gerçek zam oranlarının bu rakamların oldukça altında kaldığı ve banka emekçilerinin beklentileriyle uyuşmadığı konusunda hemfikir.
Yasal yan haklar ücretlere eklenip zam olarak gösteriliyor
PE Banka Emekçileri Dayanışma Ağı’ndan emekçilerin aktardığı bilgiye göre maaşlara gerçekte uygulanan zam oranı sadece yüzde 16.9. Öte yandan asgari ücret sınırında ve hatta net ücretleri bunun altına bile düşen emekçilere pandemi döneminde gıda yardımı olarak sağlanan Pazarama puanları, artık nakit olarak ödenmeye başlanacak olan yemek ücretleri ve gelir vergisinden istisna edilen 1000 TL’lik yakacak yardımı ücretlere ilave edilmeye başlandı. Gerçekte banka emekçilerinin zaten yasal yan hakları arasında olan bu kalemlerin ücretlere dahil edilmesinin zam olarak ilan edilmesi yalanı banka emekçileri tarafından tepkiyle karşılanıyor. Bunlara ek olarak banka emekçilerinin sadece kimi kategorilerine uygulanan unvan zamları, kasa tazminatı ya da dil tazminatı dahil edildiğinde dahi ilan edilen rakam bile asgari ücret zammının altında kalmış oldu.
PE Banka Emekçileri Ağı: “Böyle gitmez kardeşler, örgütlenelim”
PE Banka Emekçileri Ağı’ndan paylaşılan “zam” değerlendirmesi ise şöyle: “Açıklanan zam oranının biz İş Bankası emekçilerinin beklentileriyle, ülkemizde yaşanan gerçek enflasyonla alakası bulunmamaktadır. Banka yönetimi “ihsan ettiği” zam oranlarını da zaten ancak “rakip bankalardaki” zam oranlarına dayanarak savunabilmektedir. Emekçilerin tarafında yer aldığı iddiasına sahip sendikamız Banka-Finans Sigorta İşçileri Sendikası (Basisen) başkanı ise verdiği demeçte banka yönetimine önerdikleri oranın kabul edildiğini söyleyerek büyük bir hızla teşekkürlerini iletmiş, tarafını tekrar belli etmiştir. İş Bankası emekçilerine “süper zam” olarak yansıtılan rakamların gerçeği yansıtmadığı gibi ücretlerimizi, ücretlerin asgarisine yaklaştırmaya devam ettiğini söylemek zorundayız. Bankanın ciddi herhangi bir finansal hesabında dikkate bile alınmayacak “resmi enflasyon rakamlarına sığınarak” zam yapılması AKP hükümetinin banka patronlarının tepe tepe kullandığı bir hediyesidir; ülkemizin emekçilerin sırtından kimilerinin milyar liraları götürdüğü “asgari” ücretlilerden oluşan emek cehennemine dönüştürülmesini reddediyoruz.
Çağrımız İş Bankası’ndaki mesai arkadaşlarımıza ve bizim gibi tüm banka emekçilerinedir. Patrondan iyilik beklemekten, ricacı olmaktan vazgeçelim. Böyle gitmez kardeşler, örgütlenelim.”