Geçtiğimiz hafta Türkiye İş Bankası İnsan Kaynakları tarafından tüm çalışanlara gönderilen duyuruda “Genel Müdürlüğe ulaşan bilgilere göre çalışma ve çalışan hayatını olumsuz etkileyecek hususlardan” bahsedildi. Çalışma hayatına dair dikkat edilmesi gereken durumların tekrar hatırlatılması amacıyla İnsan Kaynakları tarafından gönderilmesinde fayda görülen duyuruda bahsedilen veriler banka emekçilerinin ve özel olarak İş Bankalı emekçilerin yoksullaştıklarına dair çarpıcı veriler sunarken çalışanların siyasi ve sosyal konularda örgütlenmesine de keyfi kısıtlamalar getirilmeye çalışıldığı dikkat çekiyor.
Borçlanmanın Sebebi Lüks ve Aşırı Tüketimmiş
Duyuruda müşteri bilgilerinin, ticari sırların korunmasına dair genel geçer uyarıların yanı sıra “Mensuplarımızın gelir düzeylerinin üzerinde harcama yaparak borç yüklerinin sürdürülemez seviyelere ulaşması da sıklıkla karşılaşılan bir durum haline gelmiştir.” ifadesine yer verilmesi banka emekçilerinin artan borçluluklarını gösteriyor. İnsan Kaynakları tarafından gönderilen bu metinde çalışanların giderek artan borçluluğu ülkedeki hayat pahalılığına ve bunu karşılayamayan ücret artışlarına değil de “günümüzde harcama alışkanlıklarının lüks ve aşırı tüketime doğru eğilim göstermesine” bağlanıyor.
Müşteriden Borç İstemek Zorunda Kalan Çalışanlar Var
Söz konusu duyuruda borçluluğu giderek artan banka emekçilerinin ek gelir kaynakları arayışına yöneldiği de çeşitli örneklerle vurgulanıyor. Müşterilerden borç temin etme yoluna çalışanlarca daha sık başvurulduğu bu amaçla verilen örneklerden en çarpıcılarından biri. Çalışanların ticari amaçla yaptıkları faaliyetlerin idari kararlara konu olabileceği belirtiliyor.
Örgütlenmek Yasak
Duyuruda ayrıca “Bankamızın çıkar ve faaliyetleriyle bağdaşmayacak siyasal ve sosyal faaliyetlerde bulunmanın Toplu İş Sözleşmemiz düzenlemeleri doğrultusunda cezai müeyyideye tabi olduğu” söyleniyor ve çalışanların “gerek özel hayatlarında gerekse sosyal medya üzerinden” bu düzenlemeye aykırı davranmamaları isteniyor. Gerekçe olarak ise kurumsal kimliği temsil ettiği iddia edilen çalışanlar yoluyla çalışanların söylem ve hareketlerinin Banka ile bağdaştırılabileceği ifade ediliyor. Buna göre tüzel kişiliği olsun olmasın tüm siyasal ve sosyal grupların bu kapsama dahil edildiği duyuruluyor.
Patronların Ensesindeyiz Banka Emekçileri Ağı İş Bankası Komitesi’nden Cevap Geldi
Konu hakkında Banka Emekçileri Dayanışma Ağı İş Bankası Komitesi yaptığı değerlendirmede, bu duyurunun banka emekçilerinin ve İş Bankası emekçilerinin giderek yoksullaştığına bir kanıt teşkil ettiğini ve bankada yoksulluk sınırı altında çalışan binlerce emekçi olduğunu ifade ettiler. Kendilerinden herhangi bir görüş alınmadan bu tür kararların verildiğini ifade eden komite, siyasal ve sosyal örgütlenme haklarının gasp edilme girişiminin anayasal suç teşkil ettiğini hatırlattılar. Bu adımın ücretlerdeki düşük düzey ve eşitsizlik konusundaki huzursuzluğu kontrol etme amaçlı olduğunu söyleyen İş Bankası Komitesi’nden emekçiler, ücretlerini aldıkları bankanın, çalışan emekçilerin de sahibiymiş gibi davranmasının tuhaf olduğunu ifade ettiler. Açıklamanın tamamı şu şekilde:
“İş Bankası emekçilerinin binlercesi ne yazık ki bankanın artan karlarıyla paralel, insanca yaşamaya uygun ücretler almamaktadır. Banka emekçilerinin artan borçluluğu lükse düşkünlük ya da aşırı tüketimden değil, ücretlerin düzeyinden kaynaklanmaktadır. Bu durumun ek gelir yaratma arayışları ve müşteriden borç istemeye varan sonuçlara varması konusundaki tespitlere ise katılıyoruz. Banka emekçileri artan yoksullaşmaya bireysel çareler aramaktadır.
Banka emekçilerinin artan sömürüye karşı aradıkları çarenin toplumsal, kalıcı ve sonuç alıcı yolları ise örgütlenmekten geçmektedir. Anayasadan kaynaklı hak arama ve örgütlenme haklarımıza dönük herhangi bir kısıtlamayı kabul etmemiz mümkün değildir. Buna dönük idari tedbir tehditlerinin yetkili sendikanın imzaladığı herhangi bir iş sözleşmesine dayandırılması hükümsüzdür, sadece anayasanın çiğnenmesi anlamına gelecektir. Arka planında ise bankanın personel azaltma politikası bağlantıları hissedilmektedir.
İş Bankası’nda sadece yönetim kurulu değil, İş Bankası emekçileri de ülkelerinin ve bankalarının geleceği hakkında söz sahibidir. Zaten banka emekçilerinin de parçası olduğu ülkemizin emekçilerinin insanca yaşayacağı eşit ve özgür bir ülke emekçilerin kendi hakları için mücadelesinden geçmektedir. Bütün çalışma arkadaşlarımızı, bu düşüncelerle, Patronların Ensesindeyiz ağında bir araya gelmeye, örgütlenmeye davet ediyoruz.”
